Hastane Öncesi Multi Tip Travma Acil Yardım


Önemi
Ölümlerin ve sakat kalmaların en önde gelen nedenlerinden biri
Genç nüfusta en sık ölüm nedeni
Yaşlılardaki en sık ölüm sebepleri arasında kalp-damar hastalıkları ve kanserden sonra 3. sırada
Travma; Fiziksel kuvvetler nedeniyle oluşan yaralanmadır. Ölümlerin ve sakat kalmaların en önde gelen nedenlerinden biridir.Genç nüfusta en sık ölüm nedeni iken yaşlılardaki en sık ölüm sebepleri arasında kalp-damar hastalıkları ve kanserden sonra
Çoklu Travma; Birden fazla organ sistemini ilgilendiren belirgin yaralanmalardır. Aynı anda en az iki bölgeyi etkileyen travmalardır. bu bölgeler; Baş-boyun, Toraks, Abdomen, Pelvis ve Ekstremite (Büyük)
Çoklu Travma Hastası Neden Önemlidir?
Mortalite fazladır
Morbidite yüksektir
Ekip olarak bakım gerektirir
Maliyet yüksektir
Travmaya Bağlı Ölümler
1.Grup: Olay Yerinde
Ölümlerin %50’si olay yerinde ve ilk birkaç dakika içinde olur. Majör kafa ve büyük vasküler yaralanmalar (Önlenemez)
Önlemler:
Kanunlar (alkollü araç kullanımı, emniyet kemeri-kask-airbag kullanımı vs.)
Eğitim
Yol güvenliğinin sağlanması
Şiddetin ve ateşli silah kullanımının önlenmesi
2 Grup: Acil Servis
Ölümlerin %30’u hastaneye varış sonrası dakikalar, saatler içinde acil servis aşamasında ‘’altın saatler’’ (Önlenebilir)
(majör kafa, göğüs ve batın yaralanmaları)
Önlemler:
Uygun yere hızlı transport
İyi resusitasyon
Cerrahi gerektiren girişimleri erken tanıma
3 Grup: Yoğun Bakım
Ölümlerin %20’si geç dönemde ( yoğun bakımlarda sepsis , MODS ve/veya atlanmış yaralanmalara bağlı oluşur)
Önlemler:
Yaralanmanın erken döneminde hastayı organ
hipoperfüzyonundan korumak
İyi yoğun bakım tedavisi
Travma Hastasına Klinik Yaklaşım
Hastane öncesi Dönem
Hastane öncesi alanda tıbbi bakım veren personelin sorumlulukları:
Ek yaralanmalardan koruma
Hastaneye hızlı transport
Hastanenin bilgilendirilmesi
Tedavinin başlanması
Triaj
Hastane Öncesi Dönemde Yapılacaklar
Spesifik tedavinin başlanması
Spinal immobilizasyon
Havayolu girişimleri:
Havayolunun açılması
Optimal oksijenizasyon ve ventilasyon
İğne torakostomi (Tansiyon pnömotoraks)
Dolaşımın sağlanması
Damar yolu – sıvı tedavisi
Ek yaralanmalardan koruma
Uygun kurtarma, çıkarma, taşıma
Kütük çevirme tekniği
Servikal immobilizasyon sağlanması
Travma tahtalarının kullanımı
Ekstremite kırıklarının sabitlenmesi
Çoklu Travma Hastasına Klinik Yaklaşım
(Acil Servis Dönemi)
Hazırlık
Triaj
Birincil bakı (AcBCDE)
Resusitasyon
İkincil bakı (tepeden tırnağa)
Tanısal çalışmalar
Devamlı takip / sık değerlendirme
Kesin tedavi ve bakım
Travma yaklaşımının Temel Kuralları:
Organize takım çalışması
Yaklaşım ve resusitasyonda öncelikler
En ciddi yaralanmanın varlığının düşünülmesi
Tanıdan önce tedavi
Tam eksiksiz muayene
Sık aralıklarla tekrar değerlendirme
Monitörizasyon