SENKOP(Bayılma)Acil Yaklaşım ! Karşınızda Birimi Bayıldı Neler Yapabilirsin ?
Senkop, pek çok sistem hastalıklarında görülebileceği gibi herhangi bir hastalığa bağlı olmaksızın normal bireylerde de görülebilir. Serabral, iskemi sonucu ortaya çıkan geçici bilinç kaybının 1/3’ü kardiyak, 1/3’ü nonkardiyak ve 1/3’ü de bilinmeyen nedenlerden gelişir. Genellikle, beyine gelen kan miktarında bir anlık azalmaya bağlıdır.
ETYOLOJİ
-Vazovagal senkop (kan görme, korku, heyecan ve şiddetli ağrı vb)
-Ortostatik (postural) hipotansiyon (antihipertansif ilaç kullanımı, uzun süren yatak istirahatı)
-Karotis sinüs senkopu (sert yakalı gömlek giymek veya ani baş hareketleri ile karotis sinüs üzerine bası)
-Kalp hastalıkları (myokard infarktüsü, akciğer embolisi, paroksismal supraventriküler taşikardi, aort stenozu vb.)
-Metabolik bozukluklar (ağır anemi, anoksemi, hipoglisemi, barbitürat zehirlenmesi, aşırı alkol alınması, hiperventilasyon, asidoz)
-Beyin kan dolaşımının bozulması (serebral arterioskleroz, kafa travması, beyin tümörü ve damar anomalileri)
Senkopta Belirti ve Bulgular
-En sık görülen belirtiler, vazovagal senkopa ait bulgulardır.
-Baş dönmesi, göz kararması,
-Kısa süreli bilinç kaybı,
-Soğuk terleme, solukluk,
-Bradikardi.
-Senkop, altta yatan diğer hastalıklara bağlı ise bu hastalıklara ait başka semptomlar ortaya çıkabilir. Bu durumda altta yatan sebepler araştırılır. (diyabet, geçici iskemik atak, kalp ritim bozuklukları gibi)
Senkopta Acil Bakım
-Kişi baygınlık hissederse:
-Sırtüstü yatırılır.
-Sıkan giysileri varsa gevşetilir.
-Şok pozisyonu verilir.
-Kendini iyi hissedinceye kadar dinlenmesi sağlanır.
-Kişi bayıldıysa:
-Bilinci ve ABC’si değerlendirilir.
-Sıkan giysileri varsa gevşetilir.
-Şok pozisyonu verilir.
-Kusma varsa başı yana çevrilir.
-Etraftaki kalabalık uzaklaştırılır. ( Kişi kısa sürede kendine gelecektir.)
-Devam eden bilinç kaybında IV damar yolu açılır.
-Kan şekeri ve kan basıncı ölçülür.
-KKM ile temasa geçilerek danışman hekimin onayı ile (gerekiyorsa) ilaç uygulaması yapılır.
NOT: Senkop, tekrarlayıcı özellik gösterebilir, altta yatan sebepleri tedavi etmek gerekir.
